Τετάρτη 1 Μαρτίου 2017

Μάρτια και λαγγίτες των Αγίων Σαράντα, Θρησκευτικό έθιμο

Τα φορούσαν μέχρι 9 Μαρτίου(Αγίων Σαράντα). Την ημέρα αυτή κάθε οικογένεια κάνει λαγγίτες στην αυλή ή τον κήπο(πάντα στην ύπαιθρο). Αν ο καιρός είναι καλός, τη προηγούμενη μέρα οι γυναίκες μαζεύουν μόνο τα ξύλα που οι χειμωνιάτικοι αέρηδες κόψανε απο τα κλαδιά των δέντρων και βρίσκουνε ξερά στο χώμα, για να ψήσουν τις τηγανίτες που γίνονται απο προζύμι άφταστο(αλοάτου νεσκουλάτου) ή ζυμάρι φτασμένο( αλοάτου σκουλάτου), που είναι πιο νόστιμες. Οι λαγγίτες των Αγίων Σαράντα (που λέγονται τηγάνι ντιστι πλοάτσεα) θα ψηθούν πάνω σε πλάκα που έχει διαλεχθεί απο ποταμίσιες πέτρες, αφού μόνο αυτές αντέχουν και δε σπάνε στη φωτιά. Η πλάκα με πάχος 2-3 πόντους και φάρδος 4-6 παλάμες τοποθετείται πάνω σε 2 πέτρες πυροστάτες και απο κάτω καίει φωτιά. Η πλάκα πυρώνει καλά και, μόλις πέσει το ζυμάρι, αμέσως φουσκώνουν και δε κολλούν. Εκεί γίνονται οι πιο νόστιμες και χωνευτικές τηγανίτες και τις περιχύνουν με μέλι ή σιρόπι και και κοπανισμένα καρύδια λεφτόκαρα(αλούνε) ή σουσάμι.
Οσοι ψήνουν, θα στείλουν  κέρασμα στους πρώτους κοντινούς συγγενείς, γείτονες, φίλους και φτωχούς. Κάθε σπίτι πρέπει να μοιράζει  40 τηγανίτες. Το κάνουν για τη σωτηρία της ψυχής λέγοντας: 

Πατρουτζάσι σα μάντσι
πατρουτζάσι σα μπιάι
πατρουτζάσι α σουφλίτλουι
σα λι ντάι

Δηλαδή: Σαράντα να φας
σαράντα να πιείς
σαράντα της ψυχής να δώσεις.

Κατόπιν προγευματίζουν στην αυλή των σπιτιών με τηγανίτες, πίνοντας κρασί και βγάζουν απο τα χέρια των παιδιών τα μάρτια. Τα κρεμάνε στα κλωνάρια (λουμάκια) των δέντρων, για να τα πάρουν τα χελιδόνια και να φτιάξουν τις φωλιές τους.

Aπο το βιβλίο του Γιώργη Εξαρχου Ελληνόβλαχοι(Αρμάνοι), τόμος Α. Εκδόσεις Καστανιώτη, λαογραφία.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου