Δευτέρα 13 Απριλίου 2020

Τα βραστά ξερά κορόμλα της Μεγάλης παρασκευής
Αθανασία Γιαννίτση, Τζούρτζια

" Τη Μεγάλη παρασκευή δε μαγειρεύμε, ούτε στρώναμε τραπέζι. Η μάνα μ έβραζε ξερά κορόμλα με κανα δυο ξερά σύκα. Περνούσαν οι Αρβανιτόβλαχοι με τα άλογα και τα πουλούσαν. Μαζί και κατράμι, σαπούνι και καρούμπες. Ηταν ξερός καρπός σαν φασόλια. Τα έκανε όμως τα κορόμλα και αρντέμι. Αρντέμι έκανε και απο γκόρτσα. Αλλες εποχές......"

Δευτέρα 3 Φεβρουαρίου 2020

Τα πρόσφορα στην Τζούρτζια
Αθανασία Γιαννίτση

" Εκείνα τα χρόνια έμενε κι ο παππάς στο χωριό το καλοκαίρι.  Τι κάναν; Μάζευαν πρόσφορα  πολλά, τα κόβαν φέτες, τα ψέναν και τα κάναν φρυγανιές. Τα μαζεύαν σε σακιά, για να τα χουν τον χειμώνα. "

Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2019

Eθιμο λατρείας στην Ανθούσα Ασπροποτάμου

Παραμονή της γιορτής των Αγίων Αποστόλων (30/6) οι τσελιγκάδες έπαιρναν απο τις οικογένειες που δεν είχαν πρόβατα κακάβια ή μπακράτσια κι έπηζαν μέσα γιαούρτι. Ανήμερα κορίτσια ξεκινούσαν απο το χωριό για τα μαντριά απο όπου η καθεμιά θα παιρνε το δικό της σκεύος με το γιαούρτι. Στο δρόμο τραγουδούσαν το τραγούδι:

Σαν κίνησαν τρεις λυγερές και τρεις μαυρομάτες
παν να λευκάνουν το πανί στου βασιλιά τ ανώγι.
Στό δρόμο, όπου πήγαιναν, στο δρόμο, όπου πάνε
η μια στην άλλη έλεγε: Μωρ που πάμε μοναχές, γυναίκες δίχως άντρες.

Τα στοιχεία είναι απο το βιβλίο το βιβλίο Η Λίπιντζα Ασπροποτάμου, Δημ. Α. Αλεξίου, Πολιτιστικός Σύλλογος Ανθούσης 1998.

Δευτέρα 26 Αυγούστου 2019

Πλατσατούρα


Αλλη μια εκπληκτική Βλάχικη λιχουδιά που ήταν πολύ συνηθισμένη στο Κατάφυτο αλλά και στα χωριά του Ασπροποτάμου. Η φτωχική εκδοχή γινοταν κατευθείαν στη πόντζα και χωρίς λάδι. Μόνο με τσουκνίδα βραστή χωρίς κρεμμύδι. Υπάρχουν και άλλες πολύτιμες εκδοχές της για τις οποίες μου μίλησαν οι κυρίες στο κατάφυτο και τις ευχαριστώ θερμά. Για πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία θα γίνει εκτενής αναφορά στο βιβλίο που ετοιμάζεται: Οδοιπορικό στον Ασπροπόταμο, η μαγειρική φιλοσοφία των Βλάχων. 

Τετάρτη 26 Ιουνίου 2019

Οι προμήθειες στο ανέβασμα προς τα ορεινά
Σωτήρης Βότσος, Πολυθέα Ασπροποτάμου

" Οταν ξεκινάμε για πάνω οι προμήθειες ήταν αλεύρι, λάδι, αλάτι(όλα απο κάτω τα παίρναμε)δε παράγαμε τίποτα εμείς πάνω. Αυτές οι οικογένειες που ταν απάν, 7-8 οικογένειες που έμεναν πάνω τον χειμώνα, αυτές έβαζαν κανα χωραφάκι κι είχαν λίγο καλαμπόκι ή στάρι. Αλλά εμείς οι μεγαλοκτηνοτρόφοι παζαρευόμασταν στα τρίκαλα.  Αλεύρι και λάδι απαραίτητα. "

Τρίτη 26 Μαρτίου 2019

Γκαγκόσα
Φανή Κλιάφα, Κρανιά

Απο το βιβλίο Μουλτι χερετίματι ντι Λα Κόρνου, Μαρούλα Κλιάφα, Εκδόσεις γένεσις, σελίδα 75

Πρόκειται για μια εξαιρετική μπομπότίσια πίτα των Βλάχων του Ασπροποτάμου.

Βάλτε 1 κιλό πράσα ψιλοκομμένα στη κατσαρόλα και αφήστε τα, να μαραθούν σκέτα. Κατόπιν, ρίξτε 1/2 φλιτζάνι λάδι, αλάτι και 3 δάχτυλα νερό και αφήστε τα, να τσιγαριστούν. Πριν τα κατεβάστε απο τη φωτιά ρίξτε και 150 γραμμ. φέτα τριμμένη. Αλείψτε ένα ταψί με βούτυρο και πασπαλίστε το μπομπότα σε στρώμα μέτριο.  Ραντίστε το με νερό. Στρώστε ένα μέρος απο τη γέμιση πράσου και απο πάνω πασπαλίστε πάλι με μπομπότα. Ρίξτε πράσο και πάλι μπομπότα. Οι στρώσεις σύμφωνα με τη κυρία Κλιάφα είναι τέσσερις. Ρίξτε απο πάνω βούτυρο και λίγο τυρί τριμμένο ακόμη και φουρνίστε την. 

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2019

Στιάγιε(Λάπατα)
Αποτελούσε και ακόμη αποτελεί ένα πολύ αγαπημένο χόρτο των Βλάχων. Ηταν δοξασμένο και εκτός απο τη πίτε ντι βιάρτζε(λαχανόπιτα) το χρησιμοποιούσαν πολύ σε μαγειρέματα με αρνάκι, πέστροφες και όχι μόνο. Είχε τη τιμητική του στη περίφημη πισινίκα, αλλά και στους λαχανοκεφτέδες. Μείνετε συντονισμένοι γιατί πολλά ενδιαφέροντα θα περιλαμβάνονται στο βιβλίο Οδοιπορικό στον Ασπροπόταμο: Η μαγειρική φιλοσοφία των Βλάχων.